Tìm hiểu chế phẩm sinh học Huyện Hưng Nguyên
Theo nhiều công trình nghiên cứu mới đây và thực tại ứng dụng đã cho thấy thì chế phẩm sinh học được hoạt động theo một số góc cạnh như sau:
khó khăn loại trừ vi khuẩn gây bệnh: Chế phẩm sinh học có khả năng bám dính và choán bề mặt niêm mạc ruột, thành thử tạo ra cơ chế canh giữ chống lại các mầm bệnh qua việc khó khăn điểm bám và thức ăn. Trong môi trường ao nuôi, môi trường nước thải, hoặc chất thải- vi khuẩn có lợi trong chế phẩm sinh vật học làm nhiệm vụ như người công nhân quét dọn vệ sinh- tiêu thụ những thức ăn, chất thừa, phân hủy chúng, làm giảm khí độc trong ao nuôi, giảm bùn lơ lửng trong bể nước thải, hoặc giảm mùi chuồng trại; ngay cả với hầm bể phốt, chế phẩm sinh vật học làm tốt việc giảm mùi hôi cũng nhờ cơ chế này.
Tạo ra các hoạt chất ức chế: Các nghiên cứu vừa rồi đã cho biết các dòng chế phẩm sinh học sản sinh ra các chất diệt khuẩn hoặc các enzyme chống lại các mầm bệnh thường ngày trên vật nuôi, cây trồng.
Tăng cường hệ miễn nhiễm của vật nuôi: Các chế phẩm sinh học có thể kích thích hệ miễn dịch của vật nuôi. Các chất kích thích miễn dịch khác nhau tuỳ theo môi trường và cách sử dụng. Các chất dẫn xuất nhất định như polysaccharides, lipoproteins, …có khả năng làm tăng bạch cầu bằng cách kích hoạt đại thực bào. Việc sử dụng Bacillus đã được cho rằng có tác dụng trong việc phòng bệnh trên vật nuôi bằng cách kích hoạt hệ miễn nhiễm và có hệ miễn dịch tế bào trong tôm sú.
Những vi sinh vật có lợi cạnh tranh thức ăn với vi khuẩn có hại, đặc trưng khi ta chủ đích bổ sung chúng vào đối tượng cần được cải thiện, dẫn đến lực lượng của “phe ta” đông, áp đảo bọn xấu (vi khuẩn có hại), làm cho chúng yếu, lực lượng mỏng- bọn xấu sẽ không có thời cơ làm nên trò vè gì=> môi trường sẽ an lành, thân thiện hơn với vật nuôi, cây trồng, đất và ngay cả với con người.
Tiếng Anh của chế phẩm sinh học là probiotics. Từ probiotics – bao gồm hai từ pro có nghĩa là thân thiện hay thiên về và biotics có tức là sự sống, sinh vật. trái lại với Antibiotic (kháng sinh) như đã đề cập ở đầu bài viết, chế phẩm sinh vật học được SX với mục tiêu kích thích sự gia tăng các loài vi khuẩn có lợi trong môi trường. Chế phẩm sinh vật học là sản phẩm được tạo ra bởi con người, bằng cách kết hợp hai hoặc nhiều dòng vi khuẩn có lợi trong cùng một môi trường để thúc đẩy tới đối tượng cần cải tạo (đất, nước, đường ruột, v.v).
Cơ chế hđ của chế phẩm sinh học:
Theo một đôi công trình nghiên cứu vừa qua thì chế phẩm sinh vật học được hoạt động theo một số khía cạnh như sau:
cạnh tranh loại trừ vi khuẩn gây bệnh: Chế phẩm sinh học có khả năng bám dính và tranh bề mặt niêm mạc ruột, như vậy tạo ra cơ chế bảo vệ chống lại các mầm bệnh qua việc cạnh tranh điểm bám và thức ăn.
Tạo ra các hoạt chất ức chế: Các nghiên cứu gần đây đã cho rằng các dòng chế phẩm sinh vật học sản sinh ra các chất diệt khuẩn chống lại các mầm bệnh thường ngày trên vật nuôi.
Tăng cường hệ miễn nhiễm của vật nuôi: Các chế phẩm sinh vật học có thể kích thích hệ miễn nhiễm của vật nuôi. Các chất kích thích miễn nhiễm khác nhau tuỳ theo môi trường và cách dùng. Các chất dẫn xuất cố định như polysaccharides, lipoproteins,….có khả năng làm tăng bạch huyết cầu bằng cách kích hoạt đại thực bào. Việc dùng Bacillus đã được cho biết có hiệu quả trong việc phòng bệnh trên vật nuôi bằng cách kích hoạt hệ miễn nhiễm và có hệ miễn dịch tế bào trong tôm sú.
Tăng cường sức khoẻ và ngăn chặn mầm bệnh
Trong một thời kì dài, các chất kháng sinh đã được dùng để ngăn chặn bệnh dịch trong nuôi trồng thuỷ sản. bên cạnh đó, việc dùng khánh sinh gây ra nhiều vấn đề như dư thừa chất khánh sinh trong các sản phấm thuỷ sản, tạo ra các cơ chế kháng khuẩn cũng như làm mất thăng bằng các men tiêu hoá trong đường ruột, gây thúc đẩy đến sức khoẻ của vật nuôi. còn nữa, nhu cầu của con người đối với các SP thuỷ sản sạnh và an toàn trên thế giới càng ngày càng cao. vì vậy, việc dùng chế phẩm sinh vật học là một cách hữu hiệu trong việc ngăn chặn mầm bệnh và kiểm soát dịch bệnh trong nuôi trồng thuỷ sản. Nhiều bà con nuôi tôm từ các tỉnh Nam Định, thái hoà, Nha Trang, Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng, v.v đã và đang dùng chế phẩm sinh học, phản hồi với doanh nghiệp tin tức là chế phẩm sinh vật học rất tuyệt- khống chế rất tốt tảo độc (có hại) và cho thuốc nước rất đẹp.
Chế phẩm sinh vật học có khả năng sản sinh ra các chất hoá học có hiệu quả diệt các vi khuẩn gây bệnh bám trên thành ruột của vật chủ, như vậy có thể coi chế phẩm sinh vật học là một rào cản hữu hiệu ngăn chặn sự phát triển của mầm bệnh.
Ngoài ra, chế phấm sinh vật học hay các vi khuẩn có lợi còn có khả năng ạnh tranh vị trí bám và thức ăn trong thành ruột với các vi sinh vật gây bệnh, không cho phép các vi sinh vật này bám vào thân vật nuôi, nhờ vậy giúp ngăn ngừa dịch bệnh, đảm bảo sức khoẻ cho vật nuôi.
do vậy để dễ tưởng tượng, ta có thể so sánh hai khái niệm Antibiotics v.s Probiotics, sẽ giúp hiểu được định nghĩa Chế phẩm sinh học rồi đấy!
Cải thiện môi trường xung quanh:
Chế phẩm sinh vật học giảm mùi hôi chuồng trại- trong chăn nuôi heo, bò, gà, vịt. Phân và chất thải trong môi trường chuồng trại gây ra chất độc, đặc biệt là anmoni- bà con phải dùng quạt liên tiếp để làm thông thoáng; Tuy nhiên đó chỉ là giải quyết phần ngọn, và gây tốn kém; thay vào đó nên dùng chế phẩm sinh học để giải quyết từ khâu phân, chất thải, giảm khí độc, giảm vi khuẩn có hại từ nguồn=> gà, vịt, heo, bò mau lớn, ít bệnh tật.
Chế phẩm sinh vật học khắc chế tảo độc, cải thiện môi trường nước ao nuôi, và đáy ao, làm giảm khí độc H2S, Amoni, v.v giúp tôm ăn ngon, ngủ yên, song song không phải dùng kháng sinh (như đã nói trên), cho ra SP tôm sạch đúng nghĩa, thân thiện với sức khỏe người dùng, môi trường nước ao nuôi ngày càng được cải thiện và giúp việc nuôi trồng thủy sản ngày một bền vững
Probiotics đã và đang được dùng khá công dụng để phòng bệnh cho con người và cả gia súc, gia cầm và cho cây trồng, nông nghiệp. Nhiều vi sinh đã được sử dụng để SX ra các chế phẩm ứng dụng rất tác dụng nhằm kiểm soát côn trùng gây hại cho cây trồng như vi khuẩn Lactobacillus, bifidobacterium, phototrophic batteria, lactic acid batteria, yeast, enterococcus … ngoại giả các chế phẩm vi sinh còn được sử dụng để làm phân bón vi sinh nhằm phân giải các chất hữu cơ làm giàu cho đất, phân giải lân khó tiêu thành lân dễ tiêu để cây trồng hấp thu được, vi khuẩn ổn định cân bằng đạm. Và gần đây, việc dùng các chế phẩm trong chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản – nuôi tôm thẻ chân trắng, tôm sú, cá tra, ốc hương, ếch, v.v là một thiên hướng mới (thay thế cho giải pháp dùng kháng sinh như ở đầu bài viết hoặc loại bỏ việc dùng các chất diệt khuẩn như clorine).
vừa rồi tại ở Đất Việt chúng tôi dần quen với “Chế phẩm sinh vật học” Có thể tôi còn đang đo đắn chưa hiểu hết được các vấn đề như: Chế phẩm sinh vật học là gì? Chế phẩm sinh học có công dụng gì? Phân biệt chế phẩm sinh vật học như thế nào?
Trong đời, chắc hẳn ai cũng đã từng nghe qua từ “Chế phẩm sinh vật học” nhưng chắc hẳn không ít người có nhiều kiến thức hiểu biết về nó. Có thể tôi còn đang lừng chừng chưa hiểu hết được các vấn đề như: Chế phẩm sinh vật học là gì? Chế phẩm sinh học có công dụng gì? Phân biệt chế phẩm sinh học ntn? ….. Hãy cùng sinh vật học Đất Việt tìm hiểu về nó nhé!
Từ chế phẩm sinh học (Probiotics) có sơ khai từ tiến Hy Lạp bao gồm hai từ pro có tức thị “Thân thiện” và biosis có ngĩa là “sự sống”. Thay cho việc tiêu diệt các bào tử vi khuẩn, chế phẩm sinh vật học được SX với mục đích kích thích sự gia tăng các loài vi khuẩn có lợi trong môi trường. Chế phẩm sinh học lần trước tiên được giáo sư Fuller R(1989) khái niệm như sau: “Một loại thức ăn có ban sơ từ những vi sinh vật sống và có tác động có lợi lên vật chủ qua việc làm cải thiện sự cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột của vật chủ”.
Probiotic đã và đang được dùng khá ý nghĩa đẻ phòng bệnh cho con người và cả gia súc, gia cầm. Nhiều vi sinh đã được dùng để SX ra các chế phẩm vận dụng rất ý nghĩa nhằm kiểm soát côn trùng gây hại cho cây trồng như vi khuẩn Bacillus thuringiensis, nấm beauveria bassiana, metarrhizium anisopliae, virut NPV,… Ngoài ra các chế phẩm vi sinh còn được sử dụng để làm phân bón vi sinh nhằm phân giải các chất hữu cơ làm giàu cho đất, phân giải lân khó tiêu thành lân dễ tiêu để cây trồng thu nhận được. Tuy nhiên, việc dùng các chế phẩm trong nuôi thuỷ sản còn khá mới mẻ.
Vậy chúng ta có thể kết luận mục tiêu của việc sử dụng chế phẩm sinh học là nhằm cải thiện và bổ sung chức năng của các vi sinh vật trong hệ tiêu hoá của vật chủ để giúp vật chủ hay ăn chóng lớn, tần tiện phí tổn đầu vào, giảm bệnh tật.
Công nghệ EM do Giáo sư-Tiến sĩ Teruo Higa-Trường Đại học Tổng hợp Ruykyus, Okinawa, Nhật Bản sáng tạo ra và được áp dụng vào thực tiễn vào đầu năm 1980. Ông đã bền chí đương đầu cho quan điểm mở mang các chế phẩm sinh học, giảm thiểu tiến tới đẩy lùi việc dùng phân bón hoá học, thuốc trừ sâu, trừ bệnh bằng hoá học. Ở định nghĩa này, thì EM được đăng ký và tên lưu hành trên toàn thế giới là EM1- tức chế phẩm sinh học gốc (thế hệ F1, để phân biệt với thế hệ thứ cấp EM2, EM5, v.v).
Các chủng loại chế phẩm sinh học:
Nhóm 1: gồm các vi sinh vật sống như vi khuẩn thuộc nhóm Bacillus, tactobacillus,… và thường được trộn vào thức ăn để kích thích tiêu hoá, giúp tăng trưởng,…
Nhóm 2: gồm các vi sinh vật có tính đối kháng hoặc khó khăn thức ăn với vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn Bacillus spp và được đùng trong xử lý các chất thải hữu cơ và các khí độc trong môi trường ao nuôi.
Nhóm 3: gồm các vi sinh vật cải thiện chất lượng môi trường như vi khuẩn Nitrosomonas sp, Nitrobacter,…. Được dùng trong xử lý nước ao nuôi và nền đáy.
Chế phẩm sinh học dùng để ủ phân (phân cá, phân chuồng, phân bánh dầu, compost, v.v). Với ứng dụng này- bà con vùng Tây Nguyên rất thân thuộc- vừa giúp phân hủy nhanh xác, bả động thực vật, vừa cho ra sản phẩm phân hữu cơ thân thiện với cây và đất trồng, đồng thời làm giảm mùi hôi của phân khi đem ra dùng.
Chế phẩm sinh học dùng để xử lý mùi hôi bải rác, bể phốt, v.v. vừa rồi, các bãi rác lớn của Tp. HCM, gặp vấn đề về mùi hôi- xộc vào khu dân cư, thành thị cao cấp Phú Mỹ Hưng và các vùng phụ cận, chế phẩm sinh học là biện pháp hoàn hảo để giải quyết tận gốc mùi hôi này.
Ở một định nghĩa khác, Chế phẩm sinh học EM hay còn gọi là Vi sinh vật hữu hiệu- Effective microorganisms (EM) là tập kết các loài vi sinh vật có ích (vi khuẩn quang hợp, vi khuẩn lactic, nấm men, xạ khuẩn, nấm mốc), sống cộng sinh trong cùng môi trường. Có thể áp dụng chúng như là một chất cấy nhằm tăng cường tính đa dạng vi sinh vật đất, bổ sung các vi sinh vật hữu dụng vào môi trường tự nhiên, giảm thiểu sự ô nhiễm môi trường do các vi sinh vật có hại gây ra. Kết quả là có thể cải thiện chất lượng và làm tốt đất, chống bệnh do vi sinh vật và tăng cường tác dụng của việc sử dụng chất hữu cơ của cây trồng, vật nuôi.
| https://about.me/chephamsinhhoc |
Vai trò của chế phẩm sinh học:
Tăng cường sức khoẻ và ngăn chặn mầm bệnh
Trong một thời gian dài, các chất kháng sinh đã được dùng để ngăn chặn bệnh dịch trong nuôi trồng thuỷ sản. ngoại giả, việc sử dụng khánh sinh gây ra nhiều vấn đề như dôi chất khánh sinh trong các sản phấm thuỷ sản, tạo ra các cơ chế kháng khuẩn cũng như làm mất thăng bằng các men tiêu hoá trong đường ruột, gây tác động đến sức khoẻ của vật nuôi. Hơn nữa, nhu cầu của con người đối với các sản phẩm thuỷ sản sạnh và an toàn trên thế giới ngày một cao. bởi thế, việc sử dụng chế phẩm sinh học là một bí quyết hữu hiệu trong việc ngăn chặn mầm bệnh và kiểm soát dịch bệnh trong nuôi trồng thuỷ sản.
Chế phẩm sinh học có khả năng sản sinh ra các chất hoá học có tác dụng diệt các vi khuẩn gây bệnh bám trên thành ruột của vật chủ, cho nên có thể coi chế phẩm sinh vật học là một rào cản hữu hiệu ngăn chặn sự PT của mầm bệnh.
Ngoài ra, chế phấm sinh học hay các vi khuẩn có lợi còn có khả năng ạnh tranh vị trí bám và thức ăn trong thành ruột với các vi sinh vật gây bệnh, không cho phép các vi sinh vật này bám vào thân vật nuôi, nhờ vậy giúp ngăn ngừa dịch bệnh, đảm bảo sức khoẻ cho vật nuôi.
Cải thiệt hệ tiêu hoá
Chế phẩm sinh vật học là nguồn dinh dưỡng và enzyme cho bộ máy tiêu hoá của các vật nuôi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế phấm sinh học có tương tác hăng hái đến giai đoạn tiêu hoá của các vật nuôi bởi các dòng chế phẩm sinh học sản xuất ra các en-zim ngoại bào như: as protease, amilaza, lipaza,… và đáp ứng các dưỡng chất phát triển cần thiết như vitamin, axit béo, axit amin,… Trong nuôi các, các vi khuẩn vi sinh như bacteroides và clostridium sp đã phục vụ dinh dưỡng cho cá, đặc thù là cung cấp các axit béo và vitamin
Cải thiệt hệ tiêu hoá:
Chế phẩm sinh học là nguồn dinh dưỡng và enzyme cho bộ máy tiêu hoá của các vật nuôi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế phấm sinh học có ảnh hưởng tích cực đến giai đoạn tiêu hoá của các vật nuôi do các dòng chế phẩm sinh học SX ra các en-zim ngoại bào như: as protease, amilaza, lipaza,… và phục vụ các dưỡng chất tăng trưởng cần thiết như vitamin, axit béo, axit amin,… Trong nuôi các, các vi khuẩn vi sinh như bacteroides và clostridium sp đã phục vụ dinh dưỡng cho cá, đặc biệt là đáp ứng các axit béo và vitamin. Ngoài ra, một số vi khuẩn có thể tham dự vào quá trình tiêu hoá của động vật hai mảnh vỏ bằng cách sản xuất ra các enzyme ngoại bào như protease, amilaza, lipaza và đáp ứng dưỡng chất tăng trưởng cần thiết như vitamin, axit béo, axit amin
Các Chủng Loại Chế Phẩm sinh vật học:
Nhóm 1: gồm các vi sinh vật sống như vi khuẩn thuộc nhóm Bacillus, lactobacillus,… và thường được trộn vào thức ăn để kích thích tiêu hoá, giúp tăng trưởng,…
Nhóm 2: gồm các vi sinh vật có tính đối kháng hoặc cạnh tranh thức ăn với vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn Bacillus spp và được đùng trong xử lý các chất thải hữu cơ và các khí độc trong môi trường ao nuôi.
Nhóm 3: gồm các vi sinh vật cải thiện chất lượng môi trường như vi khuẩn Nitrosomonas sp, Nitrobacter,…. Được dùng trong xử lý nước ao nuôi và nền đáy.
Bảng giá chế phẩm sinh học Tỉnh Nghệ An vào ngày gần đây, báo chí nói nhiều về vấn nạn vi khuẩn kháng kháng sinh- đây là đề tài nóng hổi và cả thế giới đang tụ họp tìm giải pháp mới thay cho Kháng sinh do nhiều loại vi khuẩn đã thích ứng với kháng sinh và trở nên siêu vi khuẩn- KHÁNG KHÁNG SINH. Nói đến kháng sinh thì ai ai cũng biết- từ bà mẹ có con nhỏ, đi bác sỹ vài lần là biết, đến người chăn nuôi- heo, gà bệnh mấy lần là biết kháng sinh có ý nghĩa gì, ngay cả trong nuôi tôm- trước đây bà con cũng lạm dụng kháng sinh dẫn đến dư lượng kháng sinh trong tôm thành phẩm, khiến cho việc xuất khẩu tôm đi nước ngoài rất khó khăn- vì sản phẩm tôm qua tới thương chính nước nhập là họ kiểm tra, nếu phát hiện thì có thể bị hủy tại chỗ hoặc trả về; thậm chí bị đưa và danh sách đen -cấm nhập vào nước họ. Kháng sinh trước đây được xem như thần dược, ngoại giả giờ đây, nhiều mặt trái của nó đã hiển hiện, và thế giới đang đau đầu để tìm giải pháp thay thế “thần dược” này. Kháng sinh trong tiếng Anh là Antibiotics, gồm 2 từ Anti & biotics.
